Nakładem wydawnictwa Difin ukazała się wartościowa publikacja autorstwa dra Bartłomieja Skowrońskiego pt. Probacja. Teoria i metodyka.
W publikacji przedstawiono koncepcję probacji inspirowaną caseworkiem, czyli pracą z indywidualnym przypadkiem. W monografii został uwzględniony najnowszy stan badań dotyczący metod pracy z podopiecznym, zwłaszcza takim, wobec którego społeczeństwo oczekuje zmian w zachowaniu. Prezentowana koncepcja stanowi konkretyzację przynajmniej części elementów metodycznych w obszarze probacji, które istniały od dawna, uzupełnioną o nowe metody pracy.
Spis treści:
Wstęp
Część I. Konteksty probacji
Rozdział 1. Probacja: ustalenia definicyjne i tożsamościowe
1.1. Definicje pojęcia probacji
1.2. Tożsamość probacji
1.2.1. Historyczno-prawne uwarunkowania tożsamościowe probacji
1.2.1.1. Geneza narodzin nowożytnej probacji
1.2.1.2. Od początków probacji anglosaskiej i europejskiej (kontynentalnej) do czasów współczesnych
1.2.2. Pedagogiczna tożsamość probacji
1.2.2.1. Dwa modele
1.2.2.2. Probacja jako patronat, pomoc i opieka
1.2.2.3. Chrześcijańskie inspiracje probacji
1.2.2.4. Miejsce kontroli w probacji
1.3. Podsumowanie
Rozdział 2. Perspektywa sytuacyjna osoby oddanej pod dozór kuratora w kontekście trwałej zmiany
2.1. Socjalizacyjne warunki wychowawcze w okresie dzieciństwa i dorastania osób łamiących prawo
2.2. Zasoby i deficyty tkwiące w podmiocie
2.3. Uwarunkowania środowiskowe
2.4. Uwarunkowania systemowe
2.5. Uwarunkowania interpersonalne
2.6. Podsumowanie
Rozdział 3. Wybrane teorie kryminologiczne
3.1. Teorie zróżnicowania kulturowego
3.2. Koncepcja dewiacji wtórnej Edwina Lemerta
3.3. Teorie kontroli
3.4. Teorie strukturalne
3.5. Koncepcje ekologiczne
3.6. Teoria zróżnicowanych powiązań Edwina Sutherlanda
3.7. Podsumowanie
Część II. Probacja – prezentacja koncepcji
Rozdział 4. Aksjologia w stanowieniu celów probacyjnych
4.1. Aksjologia a teleologia
4.2. Podstawowe założenia aksjologiczne probacji
4.3. Teleologia probacji
Rozdział 5. Podstawy teoretyczne i koncepcyjne probacji
5.1. Ogólny model prezentowanej koncepcji probacji
5.1.1. Teoria autodeterminacji Deciego i Ryana
5.1.1.1. Koncepcja integracji organicystycznej
5.1.1.2. Teoria oceny poznawczej
5.1.1.3. Teoria orientacji kauzalnej
5.1.2. Wsparcie społeczne w ujęciu strukturalnym i funkcjonalnym
5.1.2.1. Definicje pojęcia wsparcia
5.1.2.2. Wsparcie w ujęciu strukturalnym
5.1.2.3. Wsparcie w ujęciu funkcjonalnym
5.1.2.4. Wsparcie społeczne w probacji
5.1.3. Efektywna praca z przestępcą
5.1.3.1. Procedury i modele skutecznej pracy z przestępcą
5.1.3.2. Wyniki badań światowych na temat efektywności oddziaływań wobec przestępców
5.1.4. Relacja kuratora sądowego z podopiecznym
5.1.4.1. Relacja w ujęciu psychodynamicznym
5.1.4.2. Relacja w podejściu skoncentrowanym na osobie
5.1.4.3. Miejsce relacji w probacji
5.2. Problem efektywności pracy kuratora w metodyce probacji
Rozdział 6. Probacja i jej metodyka
6.1. Ogólny zarys działań metodycznych
6.2. Podstawowe role kuratora i błędy w percepcji roli kuratora w metodyce probacji
6.2.1. Podstawowe role kuratora
6.2.1.1. Kurator jako inicjator relacji wychowawczej
6.2.1.2. Kurator jako coach
6.2.1.3. Kurator jako quasi-terapeuta
6.2.1.4. Kurator jako osoba godna zaufania
6.2.2. Podstawowe błędy w percepcji roli kuratora
6.2.2.1. Kurator policjant
6.2.2.2. Kurator jako sędzia
6.2.2.3. Brak asymetrii w relacji wychowawczej
6.2.2.4. Kurator jako ekspert
6.2.2.5. Kurator jako osoba stygmatyzująca
6.3. Zasady pracy w metodyce probacji
6.4. Wybrane kompetencje i umiejętności interpersonalne kuratora
6.4.1. Empatia
6.4.1.1. Skala empatii
6.4.2. Radzenie sobie z oporem
6.4.3. Umiejętności mediacyjne
6.4.3.1. Pojęcie mediacji
6.4.3.2. Możliwości zastosowania mediacji
6.4.3.3. Zasady mediacji
6.4.3.4. Rola kuratora w mediacji
6.4.3.5. Przebieg mediacji
6.5. Wybrane metody pracy kuratora
6.5.1. Metody wpływu osobistego
6.5.1.1. Metoda przykładu własnego
6.5.1.2. Metoda przekonywania
6.5.1.3. Doradzanie wychowawcze
6.5.2. Przewidywania i sugestie
6.5.3. Metoda kontraktu w probacji
6.5.4. Metoda coachingu w probacji
6.5.4.1. Zasady w coachingu
6.5.4.2. Modele rozmów w coachingu
6.5.5. Metody odwołujące się do konstrukcjonizmu społecznego
6.5.5.1. Przegląd wybranych metod
6.5.5.2. Ocena możliwości zastosowania metod odwołujących się do konstrukcjonizmu społecznego w probacji
6.5.6. Podejście transteoretyczne
6.6. Wybrane techniki komunikacyjne i konwersacyjne
6.6.1. Minimalna reakcja werbalna
6.6.2. Prośba o rozwinięcie tematu
6.6.3. Parafraza
6.6.4. Klaryfikacja
6.6.5. Odzwierciedlenie uczuć
6.6.6. Technika podsumowywania
6.6.7. Informowanie
6.6.8. Kierowanie bezpośrednie
6.6.9. Podsumowanie
6.7. Metodyka pracy kuratora w różnych kontekstach sytuacyjnych
6.7.1. Praca z osobą uzależnioną od alkoholu i narkotyków
6.7.1.1. Zagadnienia ogólne
6.7.1.2. Praca z osobą uzależnioną od alkoholu: zagadnienia szczegółowe
6.7.1.3. Praca z osobą uzależnioną od narkotyków: zagadnienia szczegółowe
6.7.2. Praca w interwencji kryzysowej
6.7.2.1. Ogólny zarys pracy w ramach interwencji kryzysowej
6.7.2.2. Praca z osobą z syndromem presuicydalnym
6.7.2.3. Praca z osobą stosującą przemoc
6.7.3.Model pracy z osobą z antysocjalnym zaburzeniem osobowości/psychopatią
6.7.3.1. Poziom diagnostyczno-teoretyczny
6.7.3.2. Poziom metodyczny
6.7.3.3. Studium przypadku
Rozdział 7. Etyczne aspekty metodyki pracy kuratora
7.1. Etos pracy kuratora sądowego
7.1.1. Pojęcie etosu
7.1.2. Kodeks etyki
Rozdział 8. Kuratela (sądowa?) – perspektywy zmian
Zakończenie
Bibliografia
Książka z pewnością zainteresuje kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach karnych. Może stanowić inspirację także dla kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach rodzinnych.
Bartłomiej Skowroński jest adiunktem w Zakładzie Pedagogiki Resocjalizacyjnej Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, autorem monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych, wydawanych w znaczących czasopismach naukowych. Współpracuje z ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą (USA, Wielka Brytania). Główne zainteresowania badawcze autora koncentrują się m.in. wokół problematyki nieprzystosowania społecznego, jakości życia osób skazanych, duchowości i religijnych sposobów radzenia sobie ze stresem osób odbywających karę pozbawienia wolności, a także probacji. Od kilkunastu lat pracuje jako kurator zawodowy wykonujący orzeczenia w sprawach karnych.
Książkę można nabyć tutaj.
(wykorzystano materiały wydawcy)