Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Resocjalizacja, Readaptacja i Reintegracja w Przestrzeni Społecznej. Mity i prawdy”
W dniu 10 marca 2016 r. w siedzibie Pedagogium Wyższej Szkoły Nauk Społecznych w Warszawie odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „RESOCJALIZACJA, READAPTACJA I REINTEGRACJA W PRZESTRZENI SPOŁECZNEJ. MITY I PRAWDY”. Organizatorami konferencji, obok Pedagogium, była również Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji im. Mieszka I w Poznaniu.
W ramach konferencji spotkali się pracownicy naukowo-dydaktyczni z całej Polski (przedstawiciele ośrodków akademickich z Warszawy, Poznania, Krakowa, Kielc, Lublina, Gdańska, Rzeszowa, Białegostoku, Olsztyna, Wrocławia, Katowic, Torunia, Łodzi, Radomia) oraz praktycy: kuratorzy sądowi, pracownicy zakładów penitencjarnych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich, streetworkerzy, pracownicy instytucji edukacyjnych i doradczych, pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, placówek kształcenia specjalnego i integracyjnego oraz przedstawiciele organizacji III sektora, którzy w komparatystycznej perspektywie nie tylko przedstawili swoje doświadczenia, ale dyskutowali na temat wyzwań i problemów związanych bezpośrednio z ich codzienną pracą.
Program konferencji obejmował obrady plenarne z wystąpieniami samodzielnych pracowników nauki oraz forum dyskusyjne na bazie referatów prezentowanych przez uczestników konferencji. Spotkanie pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy przedstawili najnowsze wyniki badań i analiz naukowych, kreowało wyjątkowe warunki dla zapoznania się z aktualnym stanem namysłu nad resocjalizacyjną, readaptacyjną i reintegracyjną rzeczywistością dzisiejszej przestrzeni społecznej.
Podczas otwarcia konferencji Jego Magnificencja Rektor Pedagogium WSNS w Warszawie prof. dr hab. Marek Konopczyński podkreślił, że konferencja ma charakter środowiskowy, a wśród uczestników konferencji są osoby zaangażowane w postęp w przemianę resocjalizacji w Polsce. Przypomniał 60-letnią tradycję pedagogiki resocjalizacyjnej w Polsce i jej dynamiczny rozwój. W swojej wypowiedzi Prof. Konopczyński podkreślił, że trzy R: Resocjalizacja, Readaptacja i Reintegracja to procesy składające się na poprawną adaptację społeczną.
Następnie prof. dr hab. Marek Konopczyński powitał zaproszonych gości i władze uczelni. Wśród zaproszonych gości w swojej wypowiedzi Andrzej Martuszewicz, Prezes Fundacji Probare, wskazał, że Pedagogium to szczególne miejsce i wsparcie dla Kuratorskiej Służby Sądowej. Zaakcentował rolę kuratorów sądowych w procesie readaptacji skazanych i istotę współpracy kuratorów ze środowiskiem naukowym, instytucjami, służbami i organizacjami pozarządowymi w tym zakresie. Prezes Fundacji Probare apelował o dalsze wsparcie środowiska naukowego dla poprawnego funkcjonowania systemu probacji w Polsce.
Z kolei głos zabrał prof. dr hab. Wiesław Ambrozik z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, który w imieniu Zespołu Pedagogiki Resocjalizacyjnej Polskiego Komitetu Nauk przy Polskiej Akademii Nauk poinformował o dyskusjach dotyczących przedmiotu działania Zespołu oraz potrzeby kontynuacji działań z poprzedniej kadencji. Zwrócił szczególną uwagę na znaczenie czasopisma „Resocjalizacja Polska” dla środowiska pedagogów resocjalizacyjnych. W wypowiedzi Pana Profesora zaakcentowana została potrzeba wspierania ze strony Zespołu młodych naukowców. Wskazał, że dotychczasowa wymiana poglądów poprzez seminaria on-linie przyniosła wymierne efekty. Pan Profesor odniósł się również do potrzeby zmian dotyczących studiów na specjalności pedagogika resocjalizacyjna.
Sesję plenarną główną otworzył prof. dr hab. Marek Konopczyński wykładem Dwie pedagogiki resocjalizacyjne na przełomie wieków. Niezwykle interesująco wprowadził uczestników w tematykę obrad, dokonując próby rozważań wokół pedagogiki przymusu i potępienia versus pedagogiki wspierania, rozwoju i nadziei. Przedstawił funkcjonowanie dwóch wizji pedagogiki resocjalizacyjnej na przełomie wieków: klasycznej pedagogiki resocjalizacyjnej tzw. korekcyjnej i neoklasycznej pedagogiki resocjalizacyjnej (pedagogiki kultury). Podkreślił, że każdy przypadek resocjalizacyjny to człowiek, każda nieudana próba pomocy to dramat.
W dwóch sesjach plenarnych swoje referaty wygłosili: prof. dr hab. Wiesław Ambrozik, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu (O potrzebie uspołecznienia systemu profilaktyki i resocjalizacji), prof. dr hab. Andrzej Bałandynowicz, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach (Dynamizmy samoświadomości, samowychowania, samorefleksyjności i autokreacji w procesie kontroli i zmiany społecznej osób naruszających prawo), prof. dr hab. Beata Pastwa-Wojciechowska, dr Andrzej Piotrowski, Uniwersytet Gdański (Zasoby osobiste a kontrola gniewu wśród kadry penitencjarnej), prof. dr hab. Zdzisław Bartkowicz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnobrzegu (Analiza transakcyjna – implikacje resocjalizacyjne), dr hab. prof. Pedagogium Beata Maria Nowak, Pedagogium WSNS w Warszawie (Sieciowo-systemowe podejście do resocjalizacji, readaptacji i reintegracji społecznej skazanych – zarys koncepcji), dr hab. prof. UJ Mariusz Sztuka, Uniwersytet Jagielloński (Resocjalizacja oparta na faktach – założenia programowe i perspektywy rozwoju), dr hab. prof. Pedagogium Irena Mudrecka, Pedagogium WSNS w Warszawie (Samokontrola i samostanowienie w kontekście wychowania resocjalizującego), dr hab. prof. UJ Przemysław Piotrowski, Uniwersytet Jagielloński (Zniekształcenia poznawcze w narracjach więźniów), dr hab. prof. UWM Sławomir Przybyliński, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie („Cwaniackie” kreowanie więziennej rzeczywistości – w opozycji do procesu resocjalizacji), dr hab. Anna Wojnarska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Poglądy na temat resocjalizacji przestępców seksualnych), dr hab. prof. UMK Małgorzata Kowalczyk, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Oddziaływania terapeutyczno-resocjalizacyjne wobec sprawców seksualnego wykorzystywania dzieci w kontekście teorii wieloczynnikowych), dr hab. prof. UJK Anna Kieszkowska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach (Zasoby osobiste i społeczne byłych więźniów powracających do środowiska lokalnego).
Podczas konferencji obrady toczyły się w sześciu sekcjach tematycznych dotyczących następujących obszarów:
- Profilaktyka i resocjalizacja młodzieży niedostosowanej społecznie;
- Kuratela sądowa w polskim systemie resocjalizacji;
- Teoria i praktyka resocjalizacji nieletnich w placówkach;
- Zasoby i czynniki ryzyka w kontekście skazanych na izolację penitencjarną;
- Obraz przestępcy w zwierciadle społecznym;
- Programy z zakresu resocjalizacji, readaptacji i reintegracji społecznej.
W wypowiedziach zarówno środowiska naukowego, jak i praktyków wybrzmiała konieczność koncentrowania się na formułach oddziaływań prewencyjnych oraz koncepcjach readaptacji społecznej i resocjalizacji sprawców przestępstw. Panele tematyczne trwały do godzin wieczornych, a szerokie spektrum poruszanych zagadnień powodowały dyskusje i spory, w których opinie przedstawicieli środowisk akademickich oraz praktyków znajdą swoją egzemplifikację w monografii pokonferencyjnej.
W Konferencji wzięło udział 160 uczestników, z których 83 przedstawiło swoje wystąpienia. Program konferencji był niezmiernie bogaty – obejmował 72 referaty, w części współautorskie. Przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego konferencji była dr hab. Irena Mudrecka, natomiast sekretarzem – mgr Violetta Duda, a członkami – dr hab. Krzysztof Wojcieszek, dr Karina Szafrańska, mgr Marek Figiela, mgr Ewa Małachowska oraz mgr Adrianna Fronczak.
Podsumowując konferencję Profesor Marek Konopczyński zaprosił uczestników do przyszłorocznego spotkania.
Opracowała: mgr Violetta Duda
