Europa coraz bardziej stawia na probację! Rada Europy opublikowała swój coroczny raport
W dnu 21.05.2019 r. ukazał się raport z corocznego badania SPACE II Rady Europy pt: Probation and Prisons in Europe 2018. Wynika z niego, że liczba orzekanych w Europie kar alternatywnych dla pozbawienia wolności rośnie, przy jednoczesnym spadku liczby kar izolacyjnych. Wyniki badania statystycznego, zawierającego informacje na temat ilości wykonywanych kar alternatywnych, tj. warunkowego zawieszenia pozbawienia wolności, warunkowego przedterminowego zwolnienia, dozoru elektronicznego czy ograniczenia wolności zostały zaprezentowane na 24. Konferencji Rady Europy Dyrektorów Więzień i Służb Kuratorskich, która odbywa się w dniach 21 i 22 maja w Ayia Napa (Cypr).
Na dzień 31 stycznia 2018 r. w Europie było 1 810 357 osób znajdujących się pod nadzorem 41 krajowych agencji kuratorskich biorących udział w badaniu, co przekłada się na współczynnik 169 skazanych na 100 000 mieszkańców. Porównując tylko 34 krajowe agencje kuratorskie, które dostarczyły dane zarówno w 2016 r., jak i w 2018 r., łączna populacja osób poddanych oddziaływaniom kuratorskim wzrosła z 1 540 578 w 2016 roku osób do 1 723 652 w roku 2018. Jednocześnie średni współczynnik prizonizacji w Europie spadł w 2018 r. do 102,5 więźniów na 100 000 mieszkańców – co wynika z opublikowanej niedawno przez Radę Europy corocznej statystyki kar izolacyjnych za 2018 r. (SPACE I). Dla porównania współczynnik prizonizacji w Polsce na 31 stycznia 2018 r. wyniósł 194,4.
Krajami z największą liczbą osób pod nadzorem służb kuratorskich były Turcja (471 osób na 100 000 mieszkańców), Belgia (426), Szkocja (411), Litwa (392), Rosja (350), Rumunia (343 ), Łotwa (333), Estonia (331), Republika Mołdowy (321) i Wielka Brytania (Anglia i Walia) (317). Innymi administracjami o wskaźnikach probacyjnych wyższych niż średnia europejska były Portugalia (300), Francja (262), Holandia (251), Czechy (248), Słowacja (223) i Malta (217).
Raport roczny SPACE II jest częścią badania SPACE przeprowadzanego co roku dla Rady Europy przez Uniwersytet w Lozannie, pod kierunkiem profesora Marcelo Aebi. Badanie SPACE zawiera przegląd stosowania sankcji i środków polegających na pozbawieniu wolności (SPACE I) i sankcji alternatywnych (SPACE II) w państwach członkowskich Rady Europy.
Należy podkreślić, że najnowszy raport nie uwzględnia Polski oraz kilku innych krajów (Albani, Gruzji, Węgier, Lichtensteinu, Irlandii Północnej, San Marino i Północnej Macedonii, a także Bośni i Hercegowiny, w której nie powołano dotąd służby probacyjnej). Z raportem można zapoznać się tutaj.
Ze sprawozdania MS S40r wynika, że łączna liczba osób objętych oddziaływaniem polskich kuratorów sądowych wyniosła na koniec 2018 roku ponad 0,5 mln (549 233), z czego 245 337 to osoby objęte postępowaniem kuratorów sądowych pionu karnego. Dane te nie uwzględniają wywiadów środowiskowych, których w 2018 r. kuratorzy sądowi przeprowadzili łącznie 570 834! Z powyższych danych wynika, że Polska jest krajem o najwyższym (!) „współczynniku probacyjnym” (liczba osób poddanych oddziaływaniom kuratorskim na 100 tys. obywateli) w Europie. Współczynnik ten wynosi 649 [ 245337 (liczba osób poddanych oddziaływaniom kuratorów sądowych pionu karnego / 37774353 (liczba obywateli RP) x 100000 ] i jest aż o 178 większy od wykazanej w raporcie jako lider Turcji. Trudno zatem sobie wyobrazić realizację polityki karnej państwa bez udziału w niej kuratorskiej służby sądowej.