piątek, 22 listopada, 2024
Tags Posts tagged with "kara ograniczenia wolności"

kara ograniczenia wolności

Zmiany w kodeksie karnym, które weszły w życie 1 lipca 2015 roku, doprowadziły m.in. do sytuacji, że znacznie wzrosła ilość orzekanych przez polskie sądy wobec sprawców przestępstw kar ograniczenia wolności. Stanowi to duże wyzwanie dla podmiotów odpowiedzialnych za tworzenie warunków do jej wykonywania oraz nadzorowanie jej przebiegu. To od współpracy samorządu lokalnego i kuratorskiej służby sądowej zależy skuteczność realizacji znacznej części polityki karnej państwa. Zasady owej współpracy reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010r. w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społeczne użyteczna. Jedenaście lat obowiązywania tego aktu prawnego ujawniło jednak pewne mankamenty, na które zwracają uwagę zarówno zawodowi kuratorzy sądowi, jak i przedstawiciele doktryny prawniczej, w tym choćby prof. dr hab. Stefan Lelental i dr Magdalena Niewiadomska-Krawczyk w artykule: Współpraca zawodowych kuratorów sądowych dla dorosłych z samorządem lokalnym i innymi instytucjami w zakresie wykonywania kary ograniczenia wolności (w: Kuratela sądowa w Polsce. Analiza systemu, red. Krzysztof Stasiak, wyd. Adam Marszałek, Toruń 2018).

Tam, gdzie samorząd lokalny dobrze rozumie swoją rolę i dostrzega potencjał nieodpłatnych kontrolowanych prac na cele społeczne, tam udaje się pokonywać bariery organizacyjne i wypracowywać dobre praktyki. Przykładem może być Drawsko Pomorskie.

Zapraszamy do obejrzenia filmu wyemitowanego przez tamtejszy samorząd, pokazującego wartość budowania dobrej współpracy w ramach tworzenia warunków do wykonywania kary ograniczenia wolności. W materiale zawarto wypowiedzi reprezentantów kluczowych dla sprawnego wykonywania orzeczeń sądowych podmiotów: Burmistrza Drawska Pomorskiego p. Krzysztofa Czerwińskiego, sędziego Sądu Rejonowego w Drawsku Pomorskim p. Krzysztofa Rehlisa, kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej kuratora specjalisty p. Radosława Zemankiewicza oraz starszego kuratora zawodowego p. Zbigniewa Bociańskiego. Gratulujemy!

2407

W European Probation Journal ukazał się właśnie artykuł dr Anny Matczak, kryminolog z the Hague University of Applied Sciences, członkini Komitetu Badawczego European Forum for Restorative Justice, poświęcony wrocławskiemu modelowi wykonywania kary ograniczenia wolnościThe penal narratives of community sentence and the role of probation: The case of the Wrocław model of community service.

European Journal of Probation jest recenzowanym czasopismem akademickim, którego celem jest promowanie badań porównawczych nad probacją i sprawiedliwością społeczną w Europie. Celem czasopisma jest publikacja (w języku angielskim) artykułów, recenzji i komentarzy naukowych, które zostały uznane za godne publikacji przez odpowiednich specjalistów i zaakceptowanych przez Redakcję, a które zawierają merytoryczne relacje z badań dotyczących tematyki stażowej (w szczególności badań porównawczych). Czasopismo ma charakter międzynarodowy w tym sensie, że stara się, w miarę możliwości, publikować materiały autorów cieszących się międzynarodową renomą oraz artykuły interesujące dla międzynarodowej publiczności.

Autorka artykułu przeprowadziła badania w ramach wizyty studyjnej we Wrocławskim Centrum Sprawiedliwości Naprawczej, gdzie rozwijany jest kaskadowy model wykonywania kary ograniczenia wolności. Jego najważniejszą cechą jest występowanie wyspecjalizowanej jednostki pośredniczącej pomiędzy kuratorską służbą sądową – odpowiedzialną za wykonywanie kar ograniczenia wolności, a reprezentującymi wspólnotę lokalną podmiotami, na rzecz których prace społeczne są wykonywane. Ważne jest to, że jednostka ta (WCSN) wyposażona jest w narzędzia umożliwiające potraktowanie osób skazanych w duchu paradygmatu problem solving justice. Wykonywanie kar traktowane jest jako okazja do odbudowania relacji społecznych, do czego angażuje się przedstawicieli społeczności lokalnej (m.in. rosnąca rola rad osiedli, nasycenie modelu organizacjami pozarządowymi – małymi ale aktywnymi jednostkami).

Dr Anna Matczak wyniki swoich badań osadziła w kontekście koncepcji brytyjskich kryminologów specjalizujących się w tematyce probacji – Gwena Robinsona z University of Sheffield, Fergusa McNeilla z University of Glasgow i Shadda Maruny z Queen’s University Belfast zawartej m.in. w ich publikacji z 2012 roku: Punishment in Society: The Improbable Persistence of Probation and other Community Sanctions and Measures i rowijanej w puźniejszych opracowaniach. W skrócie zakłada ona, że w każdej z kar wykonywanych w społeczeństwie (community sanctions) można dostrzec cztery kluczowe narracje penalne: menadżerska, punitywna, resocjalizacyjna, naprawcza. Naukowcy ci stwierdzili, że generalnie nie jest tak, że jakakolwiek kara jest nasycona tylko jedną narracją, lecz one przeplatają się ze sobą z różną intensywnością.

Brytyjscy badacze coraz częściej podają, że tamtejsza probacja traci swój walor resocjalizacyjny i coraz bardziej dominuje w niej narracja punitywna. W dyskusji naukowców pojawiają się dwa głosy – jedni uważają, że kara powinna mieć jednorodny charakter i być budowana wokół jednej z wymienionych wyżej narracji. Inni jednak podnoszą, że jest to utopijne podejście i w praktyce zawsze narracje te przenikają się z różnym nasileniem. W zależności od tego, który komponent będzie wzmacniany, kara może różnić się sposobem jej wykonywania. Dr Anna Matczak skłania się do poparcia tej grupy ekspertów, którzy uważają, że narracja naprawcza może być istotnym komponentem wykonywania kar a nie samoistną alternatywą dla nich. Badania przeprowadzone we Wrocławskim Centrum Sprawiedliwości Naprawczej, a także wcześniejsze badania prowadzone w ramach doktoratu realizowanego w Departamencie Socjologii London School of Economics na temat tego, jak polskie społeczeństwo widzi potencjał kar z obowiązkiem wykonywania prac na cele społeczne, utwierdzają ją w tym sposobie myślenia. Dr Matczak kończy swoje rozważania konkluzją, że kuratorom zawodowym w praktyce nie jest łatwo te „wielkie koncepcje kryminologiczne” implementować i muszą poruszać się pomiędzy różnymi narracjami penalnymi. Potencjał Wrocławskiego Centrum Sprawiedliwości Naprawczej daje jednak nadzieję, że przy odpowiednim akcentowaniu narracji naprawczej, jej zrozumieniu, wzmocnionym edukacją i rozwojem odpowiedniej kultury komunikacji kuratorów sądowych – ze skazanymi ale i ze społeczeństwem, dojdzie do tego, że kara ograniczenia wolności realizowana w modelu kaskadowym będzie pełnoprawną praktyką naprawczą ralizowaną w duchu paradygmatu sprawiedliwości naprawczej.

2714

Coraz więcej badaczy i praktyków dostrzega naprawczy potencjał kary ograniczenia wolności. Osoby skazane za przestępstwa i wykroczenia na tę sankcję mają do wykonania najczęściej obowiązek nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Za tworzenie warunków do jej wykonywania odpowiada kuratorska służba sądowa we współpracy z samorządem lokalnym. Bardzo ważne jest, by wykonywane przez skazanych prace miały walor wychowawczy oraz by ich społeczna użyteczność była realna i dostrzegalna – zarówno dla samych wykonawców, jak i społeczności. By tak się stało, niezbędne jest znalezienie wspólnej perspektywy zaangażowanych podmiotów i zrozumienie celów kary.  Dopiero wówczas możemy mieć do czynienia z praktykami naprawczymi w ramach szeroko pojętej idei sprawiedliwości naprawczej. Skazani zyskują możliwość naprawienia swoich błędów na rzecz pokrzywdzonej wspólnoty (aktów wandalizmu,  zakłócenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, etc.). 

Takie warunki zaistniały w Oleśnicy na Dolnym Śląsku. Skazani zostali skierowani przez kuratorów zawodowych II Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej Sądu Rejonowego w Oleśnicy do odbycia kary w ramach specjalnie przygotowanego projektu Skazani dzieciom, realizowanego przez Stowarzyszenie Podaruj Dzieciom Szczęście. Organizacja ta zajmuje się przede wszystkim niesieniem pomocy dzieciom porzuconym, osieroconym i w trudnej sytuacji życiowej. Otacza opieką rodziny w pieczy zastępczej, wpiera rodzinne domy dziecka, pomaga usamodzielniającym się wychowankom placówek.

Właśnie zakończył się I etap prac w projekcie. Sukces był możliwy dzięki dużemu zaangażowaniu społeczności lokalnej. 

Pomocy udzielono rodzinie mieszkającej w Oleśnicy – mamie samotnie wychowującej dwóch synów w wieku 6 i 14 lat. Rodzina zajmuje mieszkanie o łącznej powierzchni jedynie 21m2. W mieszkaniu była wybudowana antresola o wysokości 110 cm, gdzie rodzina w kartonach na podłodze trzymała ubrania. Dzieci nie mogły z niej korzystać. Cała trójka spała na jednym łóżku. Mama nie miała odpowiednich warunków do przygotowywania posiłków dzieciom z uwagi na brak blatu w kuchni, a dzieci nie miały warunków do nauki i odpoczynku. W całym mieszkaniu było tylko jedno źródła światła.


Remont przeprowadziło dwóch mężczyzn, wobec których sąd orzekł prace społecznie użyteczne za niealimentację. Materiały wykończeniowe dostarczyła prywatna firma z Oleśnicy. Natomiast dzięki zaangażowaniu mieszkańców miasta i jego okolic udało się wyposażyć mieszkanie, a przez to poprawić warunki w jakich żyją dzieci! Tak się tworzy społeczeństwo obywatelskie. 


Radość członków rodziny w chwili kiedy zobaczyli swoje mieszkanie po remoncie była ogromna!


Dzięki zaangażowaniu wielu osób rodzina ma nowe meble kuchenne, telewizor, stół i krzesła do wspólnego spożywania posiłków, półki na ubrania, nowe ręczniki, pościel, a przede wszystkim każde z nich ma własne miejsce do spania!

Gratulujemy twórcom projektu i kuratorom sądowym z Sądu Rejonowego w Oleśnicy. Dziękujemy za inspirujący przykład.

W dniu 28 października 2015 roku  w siedzibie Urzędu Dzielnicy Bielany m. st. Warszawy w Warszawie z inicjatywy warszawskich kuratorów sądowych odbyła się konferencja pt. „Znaczenie samorządu lokalnego w readaptacji społecznej skazanych w zakresie organizacji prac na cele społeczne w świetle zmian legislacyjnych”. Organizatorami konferencji były Sądy Okręgowe w Warszawie i Warszawie-Pradze we współpracy z Urzędem m. st. Warszawy. Konferencja objęta została honorowym patronatem Ministra Sprawiedliwości oraz Prezydenta m. st. Warszawy.

Celem konferencji było promowanie sprawnego wykonywania kary ograniczenia wolności i uświadamiania korzyści, jakie może przynieść wypracowanie efektywnego modelu jej realizowania, w związku z wejściem w życie Ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw ze szczególnym uwzględnieniem roli środowiska lokalnego w wykonywaniu kar i środków alternatywnych oraz inkluzji społecznej skazanych.

Konferencja była okazją do zintensyfikowania współpracy organów wymiaru sprawiedliwości z samorządem terytorialnym, wymiany dotychczasowych doświadczeń w zakresie organizowania wykonywania kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej, wskazania dobrych praktyk i rozwiązań w tym zakresie, podkreślenia potencjalnych korzyści dla społeczności lokalnej oraz znaczenia tych prac dla resocjalizacji samych skazanych. W konferencji uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości z Podsekretarzem Stanu Wojciechem Węgrzynem na czele, sędziowie apelacji warszawskiej, kuratorzy zawodowi, burmistrzowie dzielnic m. st. Warszawy, przedstawiciele podmiotów, w których są lub mogą być w przyszłości wykonywane prace na cele społeczne, przedstawiciele świata nauki oraz przedstawiciele Służby Więziennej.

Konferencja przyczyniła się do podkreślenia wiodącej roli kuratorskiej służby sądowej w realizacji kar i środków alternatywnych wobec kary pozbawienia wolności.

Relacje z wydarzenia dostępne są pod następującymi linkami:

http://www.warszawa.so.gov.pl/aktualnosci-szczegoly/items/konferencja-nt-znaczenie-samorzadu-lokalnego-w-readaptacji-spolecznej-skazanych-w-zakresie-organizacji-prac-na-cele-spoleczne-w-.html

http://bip.warszawapraga.so.gov.pl/index.php?id=4&zoom=699

http://www.sw.gov.pl/pl/aktualnosci-z-terenu/news,35048,rola-samorzadow-lokalnych-w.html

http://ms.gov.pl/pl/informacje/news,7675,udzial-spolecznosci-lokalnej-w-wykonywaniu-kary.html

2492

W dniach 25-26 lutego 2016 r. we Wrocławiu odbędzie się konferencja poświęcona w całości zagadnieniu kary ograniczenia wolności. Wśród prelegentów znajdą się przedstawiciele świata nauki i praktycy. Konferencja w swoich założeniach ma stanowić także forum dobrych praktyk. Organizatorami konferencji są Dolnośląskie Stowarzyszenie Kuratorów Sądowych FRONTIS, Uniwersytet Wrocławski – Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Prawa Karnego Wykonawczego, Sąd Okręgowy we Wrocławiu. Adresatami konferencji są przede wszystkim sędziowie, kuratorzy sądowi, samorządowcy, przedstawicie podmiotów, w których wykonywana jest kara ograniczenia wolności. Wydarzenie odbędzie się w mogącej pomieścić 500 osób sali 1D im. Unii Europejskiej, która znajduje się w samym sercu starówki wrocławskiej, zaledwie kilkaset metrów od rynku. O szczegółach, w tym o programie konferencji i terminie zgłoszeń, organizatorzy będą informować także za pośrednictwem portalu kurator.info w kolejnych miesiącach.

2327

Grzywna i kara ograniczenia wolności zgodnie z założeniami autorów ostatniej nowelizacji kodeksu karnego mają być główną reakcją na popełniane czyny przestępcze. Do tego dochodzi fakt, że większość wykroczeń kończy się ukaraniem sprawców grzywną, z której znaczna część jest później zamieniana na prace społeczne użyteczne. Kuratorom sądowym ustawodawca powierzył pierwszoplanową rolę w organizowaniu ich wykonywania. W swoim opracowaniu z 2014 r. Krzysztof Stasiak i dr Tadeusz Jedynak analizując dane statystyczne dowiedli, że „aktualnie kuratorzy nie mają „wolnych mocy” w ramach których mogliby przyjąć bliżej nieokreślony wpływ kow, psu i wywiadów diagnostycznych. Wskazuje na to liczba spraw własnych przypadająca na kuratora zawodowego, która jest o 33,9 sprawy (o 68%) wyższa od przewidywanej w standardzie” (całość opracowania dostępna na stronie Pomorskiego Stowarzyszenia Zawodowych Kuratorów Sądowych: tutaj).

Wydaje się, że powstające Centra Sprawiedliwości Naprawczej mogą stanowić realne wsparcie dla kuratorskiej służby sądowej w procesie pozyskiwania podmiotów przyjmujących do pracy skazanych i ukaranych oraz sprawnego organizowania procesu wykonawczego. Podmioty te mogą też stać się istotnym ogniwem łączącym wymiar sprawiedliwości ze społecznością lokalną, uwypuklając rolę sankcji alternatywnych dla pozbawienia wolności w realizacji idei sprawiedliwości naprawczej.

W Białymstoku Fundacja Court Watch uruchomiła drugie – po toruńskim, Centrum Sprawiedliwości Naprawczej, które współpracuje z kuratorską służbą sądową. Z tej okazji w lokalnej telewizji ukazał się materiał promujący tę inicjatywę i samą karę ograniczenia wolności. Materiał można zobaczyć tutaj. O inicjatywie możne też przeczytać na stronie Sądu Rejonowego w Białymstoku.

 

 

2576

W środowisku kuratorskim istnieją rożne poglądy na współpracę kuratorów sądowych z organizacjami pozarządowymi. Jej przeciwnicy podnoszą argumenty, że podmioty z sektora NGO nie są w stanie profesjonalnie wykonywać zadań dotąd zarezerwowanych dla podmiotów publicznych. Obawiają się też oni, że taka współpraca może w dalszej perspektywie ograniczyć rolę kuratorskiej służby sądowej. Z kolei zwolennicy otwarcia się na kooperację z  organizacjami pozarządowymi twierdzą, że jest to szansa dla kuratorskiej służby sądowej, dzięki której możliwa jest optymalizacja stosowanych procedur i skuteczniejsze realizowanie stawianych przed tą formacją celów. I choć nie wszędzie wszystko przebiega prawidłowo, istnieje coraz więcej udanych przykładów współpracy kuratorów ze stowarzyszeniami i fundacjami. Kuratorzy sądowi nierzadko też sami indywidualnie angażują się w działalność takich podmiotów. Niedawno pisaliśmy o nowosądeckim Centrum Pomocy Osobom Opuszczającym Zakłady Karne, gdzie kuratorzy sądowi współpracują ze stowarzyszeniem Sursum Corda (tutaj). Czekamy na kolejne przykłady takich działań. Chętnie o nich napiszemy na portalu kurator.info.

Tymczasem zachęcamy do lektury artykułu Macieja Waszkiewicza, pt. Skazani na NGO, który ukazał się w dniu 28.08.2015r. na portalu ngo.pl. W tekście tym opisana jest współpraca wrocławskich kuratorów sądowych ze Stowarzyszeniem Pomocy Ludzie Ludziom we Wrocławiu przy organizacji procesu wykonywania kar ograniczenia wolności i prac społecznie użytecznych.

2375
źródło: Fundacja Court Watch

Minister Sprawiedliwości Borys Budka wraz ze współpracownikami odwiedził w dniu 26 sierpnia br. Sąd Okręgowy w Toruniu, gdzie spotkał się m.in. z sędziami, kuratorami sądowymi, przedstawicielami Fundacji Court Watch i reprezentantami samorządu terytorialnego. W trakcie spotkania omówiono dotychczasowe doświadczenia uczestników i obserwatorów procesu wypracowywania modelu Centrum Sprawiedliwości Naprawczej. Kolejne Centrum Sprawiedliwości Naprawczej powstaje w Białymstoku.

Kuratorzy sądowi stanowią niezwykle istotne ogniwo w tym innowacyjnym projekcie. Współpraca z organizacją pozarządową pozwala na optymalizację stosowanych przez nich procedur. Kara ograniczenia wolności i idea sprawiedliwości naprawczej coraz zauważalniej przesuwają się w centrum uwagi wymiaru sprawiedliwości, co zostało usankcjonowane nowelizacją przepisów prawa karnego, która weszła w życie dnia 1 lipca br.

O wizycie Ministra Sprawiedliwości w Toruniu można przeczytać tu. A tutaj  relacja TVP Info.

 

 

 

5863

Przedstawiciele Fundacji Court Watch przed około dwóch laty po raz pierwszy zaprosili przedstawicieli Sądu Okręgowego w Toruniu do debaty nad możliwościami implementacji idei community court do polskiego systemu prawnego.

W dniu 2 grudnia 2014 r. odbyło się spotkanie warsztatowe inicjujące powołanie w Toruniu centrum sprawiedliwości naprawczej w ramach realizacji projektu „Pilotażowe wdrożenie modelu „Community court” w Polsce jako instytucjonalnego pomostu pomiędzy wymiarem sprawiedliwości, organami samorządowymi i organizacjami społecznymi ułatwiającego realizację sprawiedliwości naprawczej w praktyce”.

W dniu 17 grudnia 2014 r. doszło do podpisania deklaracji współpracy Kuratora Okręgowego Sądu Okręgowego w Toruniu i Prezesa Fundacji Court Watch Polska przy projektowaniu Centrum Sprawiedliwości Naprawczej.   

W ramach współpracy przedstawiciele partnerskiej Fundacji przez okres około 2 miesięcy współpracowali z wyznaczonymi kuratorami zawodowymi dla dorosłych, gdzie w ramach badań uczestniczyli w czynnościach kuratorów polegających na określaniu rodzaju i miejsca wykonania kary ograniczenia wolności przez skazanych i ukaranych.

W międzyczasie Fundacja podjęła niezbędne wyzwania organizacyjne m. in. organizując licytację na rzecz tworzonego Centrum, pozyskując bazę lokalową oraz tworząc innowacyjny system wymiany informacji między służbą kuratorską a CSN w trakcie wykonywania nieodpłatnych kontrolowanych prac na cele społeczne (więcej informacji na stronie www: csn.org.pl).

Partnerzy współtworzyli kwestionariusz diagnostyczny, który ma stanowić dobrowolne narzędzie do lokalizowania obszarów najistotniejszych deficytów skazanych i ukaranych i poszukiwania najwłaściwszych rozwiązań tych niedoborów, poprzez zastępowanie ich pożądanymi działaniami.

Wymiana doświadczeń i stała współpraca doprowadziły do podpisania w dniu 19 maja 2015 r. Porozumienia o współpracy w sprawie przyjmowania skazanych do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne.

Jednocześnie zostały określone zasady ochrony danych osobowych a Kierownik Centrum został jednocześnie administratorem bezpieczeństwa informatycznego.

Otwartość służby kuratorskiej naszego Okręgu na nawiązanie współpracy z Fundacją stanowi szersze otwarcie na postanowienia art. 38 kkw regulujące współuczestnictwo społeczeństwa wykonywaniu kar.

Centrum będące statutową jednostką Fundacji Court Watch Polska, pod kierownictwem pana Michała Popieli, ma stanowić element pośredniczący między kuratorem, jako organem powołanym do wykonania orzeczeń kary ograniczenia wolności, a docelowymi podmiotami, w których wykonywane będą prace.

Model ten wzorowany jest na dotychczasowych „kaskadowych” doświadczeniach wrocławskich, gdzie z powodzeniem od kilku lat realizowany jest projekt Per Saldo z inicjatywy i przy udziale partnera społecznego, jakim jest Stowarzyszenie Ludzie Ludziom pod wodzą pana Erazma Humiennego, którego miałem przyjemność poznać osobiście w trakcie zorganizowanej dzięki uprzejmości Kuratora Okręgowego we Wrocławiu wizycie studyjnej, z jaką przedstawiciele służby kuratorskiej z Torunia gościli na Dolnym Śląsku w marcu br.

Założeniem docelowym Pilotażu jest wykreowanie instytucji Centrum, jako podmiotu aktywnego już na etapie postępowania przygotowawczego, bądź sądowego, w którym sprawcy zwłaszcza dopuszczający się drobniejszych przestępstw i wykroczeń oraz pokrzywdzeni przez nich będą informowani o możliwości skorzystania z pośrednictwa   w konstruowaniu propozycji ugodowych, z pomocy instytucji współpracujących w celu indywidualnego ustalenia planu rehabilitacji sprawców.

Pracownicy Centrum ustalając plan będą go konsultować z kuratorami oddelegowanymi do współpracy z partnerem oraz wspólnie monitorować wykonanie planu naprawczego.

Na propozycję tworzenia zrębów sprawiedliwości naprawczej w Toruniu najaktywniej odpowiedzieli kuratorzy dlatego też pierwsze rzeczywiste działania Centrum koncentrują się wokół stworzenia docelowej instytucji dla spraw związanych z wykonaniem i popularyzacją społeczną kary ograniczenia wolności.

Projekt wpisuje się w kierunki w jakich podążać ma polski system sprawiedliwości, określone w Strategii modernizacji przestrzeni sprawiedliwości w Polsce na lata 2014-2020, w której zawarto opis modelu community court oraz apel o rozwijanie i popularyzację tej idei.

Z rozwijaniem projektu wiążę, jako przedstawiciel służby kuratorskiej, konkretne nadzieje:

– podniesienie sprawności wykonania orzeczeń;

– pozyskanie partnera społecznego wzmacniającego siłę oddziaływań resocjalizacyjnych kary polegającej na pracy na rzecz społeczności lokalnej;

– zapewnienie sprawnej i elastycznej koordynacji „popytu społecznego” na pracę – możliwość elastycznego przesuwania pracujących pomiędzy konkretnymi podmiotami ostatecznymi bez konieczności wydawania dodatkowej decyzji;

– zwiększenie odsetka spraw zakończonych w efekcie faktycznego wykonania prac., istotne zwłaszcza w perspektywie wchodzącej w życie z dniem 1 lipca 2015 r. nowej „filozofii karania”, opartej w znaczącej mierze na nieizolacyjnej karze ograniczenia wolności.

Z realizacją projektu wiążą się też pewne obawy wynikające z braku doświadczeń Fundacji Court Watch Polska w działalności resocjalizacyjnej, którym dysponuje służba kuratorska.

O ile Centrum będzie gotowe do współpracy na zasadach partnerskich i korzystania z proponowanej przez kuratorów wymiany doświadczeń, ryzyko w tym zakresie będzie minimalne.

Pełni nadziei już w tydzień po podpisaniu porozumienia kuratorzy skierowali pierwszych podopiecznych do wykonania kary w dniu 26 maja 2015 r.

Doszło też do pierwszych prób wykorzystania systemu teleinformatycznego do wymiany błyskawicznych informacji o skierowanych na konkretny wolny termin ze strony kuratorów oraz o tym czy dana osoba stawiła się w wyznaczonym terminie i dokąd została skierowana ze strony Centrum.

Jeśli pojawiają się dodatkowe informacje dla którejś ze stron są one umieszczane w zakładce danej sprawy i są widoczne dla logujących się użytkowników.

Wstępna wymiana szybkich informacji drogą elektroniczną poprzedza przekazywanie informacji w formie papierowych dokumentów, które pracownik Centrum będzie odbierał  Zespole Kuratorskiej Służby Sądowej, podczas systematycznych wizyt służących omówieniu bieżących problemów w realizacji postanowień Porozumienia.

Centrum jak i kuratorzy systematycznie poszukują dalszych końcowych partnerów dla zagwarantowania frontu prac adekwatnego dla liczby wpływających orzeczeń sądowych.

Po pozyskaniu kolejnych podmiotów, partnerzy wymieniają się informacjami na ten temat, dochodzi do podpisania porozumienia oraz poinformowania o pozyskaniu nowych miejsc pracy właściwego Organu samorządu terytorialnego oraz Prezesa Sądu Rejonowego.

Kuratorzy są obowiązani do współpracy z pracownikami Centrum w zakresie dokonywania szkoleń i instruktażu w końcowych podmiotach.

Kuratorzy jako właściwy organ postępowania wykonawczego zachowują prawo i obowiązek dokonywania kontroli w podmiotach, w których wykonywana jest kara.

Czas pokaże na ile idea community court, której propagatorami są przedstawiciele Fundacji Court Watch Polska, niewątpliwego lidera w dziedzinie monitoringu pracy sądów, a której „kibicują” kuratorzy toruńscy poszukujący rozwiązań skierowanych na podnoszenie skuteczności działań resocjalizacyjnych, spełni pokładane w niej oczekiwania w warunkach polskich.

Osobiście wierzę również, że współpraca z partnerem tworzącym w ramach realizacji projektu konsorcjum wraz z istotnymi ośrodkami akademickimi uda się zbliżyć świat nauki do problemów, z jakimi służba kuratorska boryka się w codziennej praktyce. Ewentualne badania i analizy mogą stanowić podstawę do projektowania jak najbardziej skutecznych rozwiązań prawnych i instytucjonalnych na wykonawczym etapie stanowienia systemu sprawiedliwości.

autor: Piotr Bolewicki, Kurator Okręgowy SO w Toruniu