W dniu 10 maja 2017r. na terenie Schroniska dla Nieletnich i Zakładu Poprawczego w Warszawie – Falenicy odbyła się narada szkoleniowa pt. Horyzonty resocjalizacji. Oddziaływania resocjalizacyjne na nieletnich w nurcie inkluzji społecznej, której organizatorem było Schronisko dla Nieletnich i Zakład Poprawczy w Warszawie – Falenicy oraz Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie.

W wydarzeniu uczestniczyli Sędziowie Wydziałów Cywilnych Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie, Sędziowie Wydziałów Rodzinnych i Nieletnich Sądów Rejonowych, Kuratorzy Okręgowi SOWP, kierownicy i kuratorzy Zespołów Kuratorskiej Służby Sądowej w okręgu Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie, przedstawiciele Komendy Głównej Policji, przedstawiciele fundacji oraz Dyrekcja i pracownicy Schroniska dla Nieletnich i Zakładu Poprawczego w Warszawie-Falenicy. Wśród zaproszonych gości znaleźli się również Pani Luiza Sałapa Zastępca Dyrektora Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich Ministerstwa Sprawiedliwości oraz przedstawiciel świata nauki prof. dr hab. Marek Konopczyński.

Podejmowane tematy dotyczyły m.in. orzecznictwa sądowego – postępowania w sprawach nieletnich, przestępczości nieletnich w świetle statystyk policyjnych, opiniowania psychologicznego i pedagogicznego w sprawach nieletnich, a kierunków oddziaływań terapeutyczno-resocjalizacyjnych, ośrodków kuratorskich –jako szansy na resocjalizację nieletnich w środowisku lokalnym, oferty resocjalizacyjnej zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich na przykładzie Zakładu Poprawczego i Schroniska dla Nieletnich w Warszawie- Falenicy .

Uczestnicy narady mieli sposobność zapoznania się z wypowiedziami byłych wychowanek dotyczącymi Ich startu w dorosłość. Podczas wydarzenia była również możliwość zwiedzania placówki, spotkania z pracownikami i wychowankami. Podsumowanie narady zakończył występ artystyczny wychowanek i wychowawców.

Narada Horyzonty resocjalizacji. Oddziaływania resocjalizacyjne na nieletnich w nurcie inkluzji społecznej, stworzyła wyjątkowe warunki do namysłu nad resocjalizacyjną rzeczywistością. Stanowiła przedsięwzięcie interdyscyplinarne, w trakcie którego w dyskusji uczestniczyli teoretycy i praktycy zajmujący się profilaktyką i pracą resocjalizacyjną zarówno w warunkach instytucjonalnych jak i w środowisku otwartym. W gronie naukowców i praktyków nawiązywano  do zagadnień marginalizacji i inkluzji społecznej jako ważnego zagadnienia powiązanego ze społeczną readaptacją. Ważnym elementem dyskursu była kwestia integracji/reintegracji społecznej związana ze zwalczaniem wykluczenia społecznego.

Zachęcamy do zapoznania się z fotorelacją z tego niezwykle interesującego wydarzenia, która dostępna jest na stronie gospodarza – Schroniska dla Nieletnich i Zakładu Poprawczego w Warszawie-Falenicy (kliknij).

_____

Placówka w Falenicy została powołana do życia w roku 1959 przez Ministra Sprawiedliwości Mariana Rybickiego jako Schronisko dla Nieletnich z przeznaczeniem dla chłopców. Tak funkcjonowała do 31 sierpnia roku 1967. Od dnia 1 września 1967 roku stała się Schroniskiem dla dziewcząt. W roku 1970 do Schroniska dla Nieletnich został  dołączony Zakład Poprawczy i od tego czasu placówka przybrała oficjalną nazwę w obecnym brzmieniu. Do roku 1983 placówka działała na podstawie ustanowionego w roku 1951 regulaminu dla zakładów poprawczych.  Później, po roku 1983, rozwój nauk humanistycznych i prawnych przyczynił się do zmian w podejściu do resocjalizacji

Organizacja Schroniska dla Nieletnich i Zakładu Poprawczego w Warszawie Falenicy jako specyficznego ośrodka resocjalizacyjnego charakterze półotwartym, jest przewidziana obecnie dla 30 wychowanek, w tym dla 10 – w Schronisku i 20 – w Zakładzie.

W skład pełnej działalności placówki wchodzą:

• a) internat,
• b ) szkoły na poziomie edukacyjnym: podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym,
• c) warsztaty szkolne,
• d) zespół specjalistów zajmujący się diagnozą, korekcją, terapią,
• e) administracja, obsługa wraz z pracownikami ochrony.

W folderze placówki znajdziemy informację:

„…takie są i – chcą… Wychowanki jakie są: „każdy widzi”, lecz wnętrze dostępne jest tylko dla nielicznych. Z dramatyczną przeszłością, której nie budowały, tylko same… bez przyszłości, jak o nich często mówią ludzie, a najczęściej powszechne i niejawne o nich tak myślą. Bo i co komukolwiek po takiej… co po takiej wychowanej najpierw nieudolnie, później przez ulicę lub… wcale… Te z Falenicy – a jest ich wiele, bardzo wiele – udowadniają, że jest inaczej, że można i trzeba tylko chcieć. A one chcą, choć czasami jest trudno, bardzo trudno”.

Co robią?… co chcą…

• uczą się, nadrabiając opóźnienia… zdobywając nowe umiejętności zawodowe
• uczestniczą w kulturze, wyzwalając kreatywność, pozytywną motywację poprzez śpiew m. in. metodą karaoke, teatr, rysunek, malowanie, malowanie na szkle, tworząc biżuterię i ozdoby w gipsie, fotografię
• opiekują się niepełnosprawnymi dziećmi oraz dorosłymi / w kilku DPS/
• uprawiają sport i turystykę, fitness
• tworzą nową jakość resocjalizacyjną: harcerstwo, tutoring, zadośćuczynienie
• korzystają z posług religijnych – z sakramentów /bierzmowanie, chrzest, pierwsza Komunia…/
• współpracują z uczelniami
• współdziałają z organizacjami pozarządowymi – Stowarzyszenia: Kofoeda, Nadzieja oraz Fundacje: „Po Drugie”, „Żyć na nowo” i FLHIP.
• kształtują w sobie wrażliwość patriotyczną, uczestnicząc w programie „Katyń – ocalić od zapomnienia, pielęgnując pamięć w postaci „Dębu – symbolu czci pomordowanym”
• działają charytatywnie, zbierając makulaturę na rzecz budowy studni w Sudanie
• umieją i chcą tworzyć wspólnotę życzliwości, co uwidacznia się podczas imprez i uroczystości / „piosenka jest dobra na wszystko”/, m. in. poprzez modlitwy za byłe zmarłe wychowanki, pracowników, cierpiących…
• kształtują nowy obraz własny: dziewczyny, kobiety, żony, matki, modelując te role dzięki własnym doświadczeniom życiowym / np. w publikacji: „Co mnie czeka gdy stąd wyjdę?” oraz „ Gdy zostanę mamą, będę kochać nad życie”/
• włączają się w świat specjalistycznej pomocy psychologicznej, przyswajając wartości terapeutyczne, socjoterapeutyczne, a poprzez to budują pozytywny obraz siebie, przygotowują się do odpowiedzialnej samodzielności życiowej

W istocie… ponadto… spełniając misję twórczej i skutecznej resocjalizacji wychowanek kierując się dobrem dla nich korzystnych zmian Schronisko dla Nieletnich  i Zakład Poprawczy w Warszawie-Falenicy charakteryzuje się działaniami, które dotąd nie znalazły swoistych uregulowań w upn, lecz mają związek z innymi dziedzinami prawa oraz standardami UE m.in.:

• profilaktyczną i proedukacyjną pomocą wychowankom w ciąży, połogu i opieką nad nieletnimi matkami z dzieckiem w procesie aż do całkowitego usamodzielnienia się /tak w warunkach placówki, jak i środowisku naturalnym/
• indywidualną, wielopoziomową troską okazywaną wychowankom i ich rodzinom.

A oto praktyczne przejawy wymienionych wyżej treści dotyczących pomocy i troski:

• wspieranie /racjonalne/ byłych  wychowanek: psychologiczne, pedagogiczne, terapeutyczne, prawne, materialne, medyczne; w ich egzystencji
• zezwalanie byłym wychowankom placówki na czasowy pobyt w placówce razem z ich dziećmi /niezbędny, bezwzględnie konieczny/
• odwiedzanie większości domów rodzinnych wychowanek w celu poznania środowiska naturalnego nieletniej i dostosowania środków i metod wychowawczych w celu efektywnej resocjalizacji oraz procesu usamodzielniania
• utrzymywanie wieloletnie regularnych kontaktów z byłymi wychowankami poprzez bycie chrzestnymi, świadkami na ślubie, chrzestnymi ich dzieci

Całokształt procesu względem wychowanki obejmuje: działania edukacyjne, wychowawcze i resocjalizacyjne podejmowane w placówce dla nieletnich niedostosowanych społecznie, które koncentrują się przede wszystkim na:

• umożliwieniu ukończenia szkoły i zdobycia kwalifikacji zawodowych,
• zapewnieniu wszechstronnej opieki i pomocy, w szczególności dotyczącej pokonania trudności, które stały się przyczyną niedostosowania społecznego,
• przepracowaniu wstrząsających przeżyć z przeszłości w kierunku otwarcia się na pracę nad sobą, na świat zewnętrzny, na kształtowanie zaufania,
• dążeniu do zmiany aspołecznej hierarchii wartości w kierunku przyswojenia norm społeczno-moralnych,
• wdrożeniu do samodzielności i obowiązkowości,
• rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień jako czynników sprzyjających korekcji zaburzeń osobowości,
• nabywaniu umiejętności zgodnego współżycia w grupie rówieśniczej, radzenia sobie z agresją, wychodzenia z uzależnienia od alkoholu, papierosów, narkotyków,
• przygotowaniu do samodzielnego życia i pracy zawodowej,
• przygotowaniu warunków sprzyjających powrotowi do środowiska rodzinnego i społecznego w miejscu zamieszkania.

Istnienie schronisk dla nieletnich, zakładów poprawczych -miejsca oddziaływań i wysiłków psychokorekcyjnych stanowi rację do podjęcia tematyki, odzwierciedlającej stosowaną praktykę. Chodzi bowiem o to, by usunąć niespójności systemowe w zakresie stosowania prawa w sprawach nieletnich nie zapominając głównie o:

• sprawiedliwości naprawczej, zadośćuczynieniu
• uregulowaniu prawnym instytucji usamodzielniania nieletnich
• kompleksowym wspieraniu nieletniej oraz rodziny i jej najbliższych
• właściwego postrzegania roli oraz znaczenia działań uprzedzających, profilaktycznych , resocjalizacji w środowisku otwartym względem dzieci i młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym
• współpracy z samorządami, organizacjami pozarządowymi, Policją, szkołą, Kościołem, związkami wyznaniowymi itp.”

Pan Dyrektor Romuald Sadowski i jego współpracownicy od lat podejmują wiele konkretnych działań w kierunku efektywnej resocjalizacji, która dziś wymaga globalnego spojrzenia na jednostkę w mikrosystemie, lub stworzenia określonych sytuacji, aby mogła do niego powrócić. W podejmowanych działaniach widoczna jest indywidualność, motywacja, zaangażowanie, odpowiedzialność czy też wsparcie w trudnych sytuacjach jako predyktory warunkujące pozytywną reintegrację społeczną.