Sejm RP w nocy z piątku 29.01 na sobotę 30.01 uchwalił budżet na 2016 r. Podczas głosowań nad poprawkami do ustawy Sejm zajął się ponad 300 wnioskami. Przyjęto ponad 20 poprawek – wszystkie zgłoszone przez posłów Prawa i Sprawiedliwości. Wśród uchwalonych poprawek znalazł się wniosek w sprawie utworzenia nowej rezerwy celowej związanej z organizacją Światowych Dni Młodzieży z kwotą 15 mln zł. Pieniądze te mają pochodzić ze zmniejszenia wydatków na NIK (o ok. 6,5 mln zł), RPO (o ok. 4,6 mln zł) i Krajowe Biuro Wyborcze (o ponad 3,8 mln zł). W sumie w wyniku wszystkich przyjętych poprawek PiS Rzecznik Praw Obywatelskich stracił prawie 10 mln zł.

Sejm uchwalił też zmianę, która przewiduje zmniejszenie o blisko 39 mln zł wydatków m.in. Kancelarii Senatu, Sądu Najwyższego, NSA, NIK, KRRiT, GIODO, PIP, IPN, RPD, KRS. Zaoszczędzone pieniądze mają trafić na wydatki bieżące z rezerwy ogólnej budżetu.

Posłowie poparli również zmniejszenie o 3 mln 300 tys. zł wydatków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i przeznaczenie tych pieniędzy na wynagrodzenia w Służbie Więziennej. Zdecydowano też o zmniejszeniu o 35 mln zł wydatków bieżących sądów powszechnych i przekazaniu tej kwoty na zwiększenie rezerwy ogólnej.

Ustawa budżetowa na 2016 rok przewiduje w części 15 – Sądy powszechne, zwiększenie poziomu wynagrodzeń asystentów sędziów, urzędników i pozostałych pracowników sądów powszechnych o 144.884 tys. zł, czyli o 10% (średnio o 345 zł na jeden etat).

Zgodnie z założeniami budżetowymi wzrost PKB ma wynieść 3,8 proc.; średnioroczna inflacja – 1,7 proc.; a deficyt sektora finansów publicznych – 2,8 proc. PKB.

Do Ministra Sprawiedliwości wpłynęła w grudniu interpelacja posłanki Anny Elżbiety Sobeckiej, która na bazie raportu NIK z kontroli przeprowadzonej w Ministerstwie Sprawiedliwości nt. „Readaptacja społeczna skazanych na wieloletnie kary pozbawienia wolności” (o raporcie pisaliśmy tutaj). W swoim wystąpieniu (dostępne tutaj) zadała następujące pytania:

1.) Czy Ministerstwo planuje podjąć działania w celu skoordynowania poszczególnych instytucji, w tym wyspecjalizowanych służb takich jak m.in. Służba Więzienna, kuratorska służba sądowa, ośrodki pomocy społecznej, urzędy pracy, czy organizacje społeczne?

2.) Jakie dziania planuje Ministerstwo w celu lepszej skuteczności readaptacji społecznej skazanych?

W swojej odpowiedzi minister Patryk Jaki odniósł się m.in. do Strategii Modernizacji Przestrzeni Sprawiedliwości w Polsce na lata 2014-2020, zapowiadając kontynuację przyjętego kierunku działań. Podkreślił, że „readaptacja społeczna powinna odbywać się możliwie blisko społeczeństwa, którego uczestnikami są także osoby będące sprawcami czynów zabronionych. Brak akceptacji społecznej dla tych osób często prowadzi do wykluczenia społecznego zarówno skazanych, jak i ich rodzin, pogłębiając problemy społeczne. Działania Ministerstwa skupiają się więc na budowaniu w społeczeństwie świadomych i odpowiedzialnych postaw, akceptujących tę działalność organów publicznych, które mają na celu reintegrację społeczną tych osób” . Minister wskazał także na działania, które podejmowane będą w ramach trwającego do kwietnia 2016r. projektu pt. „Upowszechnienie stosowania kar nieizolacyjnych i środków probacyjnych w systemie sądownictwa karnego” realizowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Wśród nich znalazły się m.in.:

• dodatkowe szkolenia w zakresie diagnozy kryminologiczno – społecznej,
• publikację CaseBooka – podręcznika dla osób zaangażowanych w proces wykonywania kar nieizolacyjnych,
• doposażenie kuratorskiej służby sądowej w sprzęt informatyczny w 2016 roku.

Minister podkreślił rangę współpracy podmiotów wymiaru sprawiedliwości z organizacjami pozarządowymi. Wskazywał też na rolę Rad Terenowych ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym.

W tekście znalazła się też zapowiedź przygotowania nowego rozporządzenia w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych, w którym zawarty będzie sposób realizowania zadań kuratorów sądowych, związanych z readaptacja społeczną skazanych. Peny tekst odpowiedzi na interpelację poselską dostępny jest tutaj.

Na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich ukazała się informacja o stanowisku Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wprowadzenia przepisów, które umożliwią odpowiednim organom nakazanie sprawcom przemocy domowej opuszczenie miejsca zamieszkania ofiary. W odpowiedzi na wystąpienia Rzecznika, Podsekretarz Stanu w MRPiPS Elżbieta Bojanowska wskazała, że planowane jest m.in. wprowadzenie mechanizmów prawnych do ustawy o Policji mających na celu szybką i skuteczną izolację sprawców przemocy przed wszczęciem postępowania karnego, aby osoba doznająca przemocy w rodzinie mogła czuć się bezpiecznie.

W piśmie pada także zapowiedź:

• uproszczenia procedury „Niebieskiej Karty”,
• rozszerzenie uprawnień do stosowania procedury dla innych służb np. kuratorów sądowych, żandarmerii wojskowej  czy też przedstawicieli specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;
• wprowadzenie konieczności stosowania programów psychologiczno – terapeutycznych dla osób stosujących      przemoc w rodzinie jako dodatkowych oddziaływań, obok programów korekcyjno – edukacyjnych jako narzędzi do  pracy ze sprawcami;
• wprowadzenie nowej formy przemocy w rodzinie tj. przemocy ekonomicznej.

Przewiduje się także zmiany w zakresie funkcjonowania zespołów interdyscyplinarnych.

List RPO dostępny tutaj.

Odpowiedź MRPiPS dostępna tutaj.

Na ten temat ukazał się również artykuł w serwisie gazetaprawna.pl (za PAP).